|
|
NOETYCZNY WYMIAR JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB PRZEWLEKLE I TERMINALNIE CHORYCH |
|
Pełny tekst Małgorzata Kaleta-Witusiak NOETYCZNY WYMIAR JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB PRZEWLEKLE I TERMINALNIE CHORYCH THE NOETIC DIMENSION OF QUALITY OF LIFE IN CHRONIC AND TERMINALLY ILL PATIENTS STRESZCZENIE Artykuł przedstawia wyniki badań nad jakością życia pacjentów przewlekle i terminalnie chorych, odnoszących się do noetycznego wymiaru ich funkcjonowania w aspekcie logoteorii V. E. Frankla i K. Popielskiego. Indywidualne przeżywanie choroby, podmiotowy sposób uczestniczenia w refleksji nad sensem życia, cierpienia i śmierci koncentrują człowieka na wartościach dla niego ważnych oraz na próbie zdefiniowania sensu życia, który jest głęboko osobistym doświadczaniem egzystencji i podlega stałemu odkrywaniu i kreowaniu. Wymiar noetyczny odnosi się do uaktywniania potrzeb, postaw wobec takich jakości egzystencjalnych jak: wolność, godność, sens, wartość, odpowiedzialność w procesie dążenia ku
.
Dążenie do doświadczania sensu (idea wiodąca) integruje struktury i czynności psychiczne człowieka, służy samoaktualizacji. Badaniami indywidualnymi objęto przewlekle i terminalnie chorych po 50 osób z każdej grupy, kobiet i mężczyzn w wieku 4565 lat. Badania przeprowadzono w 2007 i 2008 roku. Wyniki wskazują, że przewlekle chorzy mają wyższe poczucie wolności, własnej wartości, podmiotowości, angażują się w twórcze kształtowanie umiejętności życia z chorobą. Osoby terminalnie chore posiadają wyższe poczucie godności, odpowiedzialności, otwartości osobowej i odniesienia ku
, potrafią znaleźć uzasadnienie dla swojego życia, ale paradoksalnie, nie afirmują go. Na postawie wyników badań stwierdzono, że sens życia i jakość życia konstytuują: afirmacja życia, cechy noetycznej osobowości, potrzeba nadawania i definiowania sensu życia. Słowa kluczowe: sens życia, wymiar noetyczny, jakość życia. SUMMARY The results of examinations according to quality of life and noetic dimension in chronic and terminally ill patients are given in the article. The logotheory of V. E. Frankl and K. Popielski is the base of examinations. Every person is concerned on individually experienced of disease, life reflection, sense of life, suffering and death in aspect of values and own meaning of life, deeply and personally discovered and created. Noetic dimension is concerned with personal needs, attitudes towards qualities of existence: freedom, dignity, meaning of life, value, responsibility, aspiration towards
. The structures and psychical activities are integrated by tendency to sense experience (leading idea). There were examined 50 chronic and 50 terminally ill adult patients, male and female in 4565 age. The research was carried out in 20072008. The results showed: chronic-ill patients had higher level of dignity, responsibility own-values, subjectivity, creativity with life with disease. Terminally-ill patients had higher level of dignity, responsibility, personal-openness, aspiration towards
, they could find own life-substantiate, but had not accepted it. Results showed that meaning of life and quality of life are created by: life-affirmation, noetic personality and life-meaning needs. Key words: meaning of life, noetic dimension, quality of life.
|
|
|
|
|
|
|
|