Barbara Lelonek, Aleksandra Cieślik 

Pełny tekst

STRESZCZENIE
Lęk jest uczuciem niepokoju, napięcia i trwogi towarzyszącym ludziom w chwilach zagrożenia zdrowia i życia. Lęk towarzyszący zabiegowi ma z reguły ścisły związek z rozległością planowanego zabiegu operacyjnego, a także osobowością chorego. Warunkowany może być również szeregiem innych czynników, wśród których wymienia się m.in.: wiek, płeć, rokowanie medyczne czy chociażby znieczulenie ogólne. Choroby i konsultacje w ośrodkach zdrowia to część normalnego życia wielu ludzi, ale przyjęcie do szpitala to zupełnie inne doświadczenie.

Pacjenci szpitalni znajdują się w nieznanym środowisku, są narażeni na procedury potencjalnie niebezpieczne i krępujące, mają niewielki wpływ na funkcjonowanie oddziału, są oddzieleni od znajomych. Wyzwania te są dodatkowo spotęgowane fizycznymi i psychicznymi urazami po operacji. Celem pracy była ocena nasilenia lęku u osób chorych hospitalizowanych na oddziale chirurgicznym. Szukano również powiązania lęku sytuacyjnego i osobowościowego z takimi zmiennymi, jak: cechy socjodemograficzne, wsparcie rodziny, czas i liczba hospitalizacji, sposób radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wgląd pacjenta w chorobę. Badania przeprowadzono wśród pacjentów hospitalizowanych na oddziale chirurgicznym. Narzędziem badawczym był wywiad standaryzowany oraz inwentarz do pomiaru Stanu i Cechy Lęku ? STAI, w adaptacji Sosnowskiego i Wrześniewskiego. Analizę wyników badań kwestionariuszowych opracowano z odpowiedzi uzyskanych od 110 chorych. Badania pozwoliły na sformułowanie wniosków: Badaną grupę pacjentów hospitalizowanych na oddziale chirurgicznym w większości charakteryzował wysoki poziom lęku sytuacyjnego (X-1), badanych cechował także wysoki poziom lęku-cechy. Poziom lęku sytuacyjnego (ISCL X-1), jak również osobowościowego (ISCL X-2), warunkował stopień samodzielności funkcjonalnej w życiu codziennym. Najwyższy poziom lęku ? stanu i lęku ? cechy odnotowano u osób zależnych od pomocy innych osób w wypełnianiu czynności związanych z codzienną egzystencją. Niższy poziom lęku (X-1 i X-2) deklarowali pacjenci z krótszym czasem trwania choroby, w miarę wydłużania się hospitalizacji rósł poziom lęku stanu i cechy.