ANALIZA PORÓWNAWCZA LECZENIA ZAWAŁU SERCA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W LATACH 1992-1996 I 2005-2006 Z UWZGLĘDNIENIEM ODMIENNOŚCI PRZEBIEGU KLINICZNEGO I TERAPII KOBIET Drukuj

Pełny tekst 

Anna Polewczyk, Agnieszka Janion-Sadowska, Marcin Sadowski, Marianna Janion

ANALIZA PORÓWNAWCZA LECZENIA ZAWAŁU SERCA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W LATACH 1992-1996 I 2005-2006 Z UWZGLĘDNIENIEM ODMIENNOŚCI PRZEBIEGU KLINICZNEGO I TERAPII KOBIET

DIFFERENCES IN CLINICAL COURSE AND TREATMENT OF MYOCARDIAL INFARCTION IN YEARS 1992-1996 AND 2005–2006 IN ŚWIĘTOKRZYSKIE DISTRICT, TAKING INTO CONSIDERATION GENDER BIAS - A COMPARATIVE ANALYSIS

SUMMARY 
Aim. Applying modern therapies significantly changed natural history of ST-segment elevation myocardial infarction (STEMI). Two time intervals were analyzed: the 90’ of XX century – era of thrombolytic therapy, and years 2005–2006 – time of invasive procedures. Methods and results. Retrospective comparative analysis of 881 STEMI patient from years 1992–1996 and 889 STEMI patient from years 2005–2006 was conducted. The patients in the second group were older (5,2 years) and there were more women. In years 2005–2006 48% of patients were treated invasively and 13,7% received thrombolytic therapy while in years 1992–1996 21,2% of patient were given thrombolysis and as much as 78,8% did not receive any reperfusion at all.

The lowest mortality rate was observed among invasively treated patients (5,4% in hospital; 8,4% in 6-month follow-up). Women in both time intervals were older and had more risk factors than men. Use of thrombolysis was comparable in men and women. Women were less likely to undergo invasive treatment (38,8% vs 52,9%; p<0,0001), however the results were equally favorable in both sexes. Conclusions. Despite delay in applying modern therapies, great progress in STEMI treatment was observed in our district. As suspected the best outcomes were reported in patients who underwent percutaneous coronary angioplasty. Worse risk profile of women contributes to their poor short- and long-term outcomes. Invasive approach significantly reduces mortality in both sexes. 
Key words: acute coronary syndromes, myocardial infarction, reperfusion therapy, gender.

 

STRESZCZENIE 
Wstęp i cel pracy. Wprowadzenie nowoczesnych metod leczenia zawału serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI) spowodowało istotne zmiany przebiegu tej choroby. Ocenę tych zmian prześledzono, porównując dwie epoki: terapii lat dziewięćdziesiątych XX wieku, a więc okresu, w którym w regionie świętokrzyskim wprowadzano fibrynolizę oraz lata 2005–2006 – okresu, w którym powszechnie wprowadzono strategię inwazyjną. Metodyka i wyniki. Przeprowadzono retrospektywną analizę porównawczą choroby u 881 pacjentów ze STEMI leczonych w latach 1992–1996 oraz 889 w okresie 2005–2006. Zaobserwowano przesunięcie wiekowe badanej populacji chorych ze STEMI do kategorii osób starszych (średnio o 5,2 lat) oraz wzrost liczby chorych kobiet. Współcześnie inwazyjnie leczono 48% chorych, a fibrynolizę zastosowano u 13,7%. W latach 1992–1996 21,2% było leczonych fibrynolitycznie, ale aż 78,8% nie otrzymało reperfuzji. Najniższą liczbę zgonów stwierdzono w grupie terapii inwazyjnej (5,4% podczas hospitalizacji oraz 8,4% w obserwacji 6-miesięcznej). W obu przedziałach czasowych kobiety były starsze i miały więcej czynników ryzyka niż mężczyźni. Fibrynolizę stosowano z podobną częstością u kobiet i mężczyzn. Mimo podobnie dobrych wyników kobiety rzadziej otrzymywały strategię inwazyjną (38,8% vs 52,9%; p<0,0001). Wnioski. W regionie, mimo opóźnionego w skali kraju wdrażania nowoczesnej terapii STEMI osiągnięto w krótkim czasie olbrzymi postęp. Najlepsze efekty terapii zawału serca zgodnie z oczekiwaniami zaobserwowano u chorych leczonych za pomocą pierwotnej angioplastyki wieńcowej. Gorsza charakterystyka kliniczna kobiet miała istotny wpływ na ich rokowanie. Leczenie inwazyjne istotnie zmniejszyło śmiertelność u obu płci. 
Słowa kluczowe: ostre zespoły wieńcowe, zawał serca, terapia reperfuzyjna, płeć.