|
Pełny tekst Ewa Zięba, Grażyna Nowak-Starz RELATIONSHIP BETWEEN CHARACTERISTICS OF MORPHOFUNCTIONAL DEVELOPMENT IN CHILDREN AGED 7-10 ZWIĄZEK CECH ROZWOJU FIZYCZNEGO I MOTORYCZNEGO DZIECI W WIEKU 7-10 LAT STRESZCZENIE
Wstęp. Rozwój człowieka jest wynikiem ciągłego oddziaływania czynnika stałego genotypu oraz czynnika niezwykle szybko się zmieniającego, o olbrzymiej ilości komponentów otaczającego go środowiska. Okres wczesnoszkolny charakteryzuje się swoistą odrębnością w wychowaniu i nauczaniu, gdyż dziecko przebywa ważną drogę rozwoju od dzieciństwa po początek dorastania. Od tego jaki poziom rozwoju fizycznego i motorycznego osiągnie, zależeć będzie jego sukces w następnych latach nauki i powodzenie nie tylko w szkole, ale także w życiu. Celem prezentowanych badań było ustalenie związków między cechami jednostki, a poziomem rozwoju fizycznego, motorycznego uczniów w wieku 710 lat. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w szkole podstawowej województwa świętokrzyskiego. Ogółem przebadano 149 uczniów, w tym 79 chłopców i 70 dziewcząt. Pomiarami objęto następujące cechy: wysokość ciała /B-v/, obwód klatki piersiowej na wysokości xiphoidale /xi/, masę ciała.
Dla wszystkich badanych cech wyliczono podstawowe charakterystyki statystyczne: /x, s/ z uwzględnieniem płci badanych. Różnice międzygrupowe normowane na odchylenie standardowe całej badanej populacji; zastosowano test Studenta t0 lub C0 t Cochrana-Coxa w zależności od istotności różnic wibracji, które sprawdzono testem F Snedecora. Wyniki. Zjawisko rozwoju ontogenetycznego, w tym ocena poziomu sfery fizycznej w aspekcie funkcjonowania uczniów, były przedmiotem przedstawionych badań. Cechy takie jak: poziom rozwoju fizycznego i motorycznego są silnie związane z warunkami socjoekonomicznymi. Przed dokonaniem porównań określonych sfer rozwoju uczniów określono warunki, w jakich rozwijali się badani. Omówienie. Z analizy wynika, że warunki socjoekonomiczne uczniów są podobne i nie różnią się statystycznie od tych, które podaje literatura. Badana grupa dzieci w wieku 710 lat odbiega od norm rozwojowych przewidzianych dla dzieci w tym wieku. Wysokość ciała u badanych chłopców jest mniejsza o 1,09 cm od przewidywanej normy, a dziewcząt o 0,30 cm. Znaczną różnicę stwierdzono u badanych w masie ciała. Zwraca uwagę fakt, że 59,4% chłopców i 73,6% dziewcząt osiągnęło wyniki masy ciała będące poniżej normy. Stwierdzono ponadto różnice dotyczące obwodu klatki piersiowej, które odnotowano w przypadku obydwu płci. Średnia arytmetyczna pomiaru z badań u chłopców była większa o 0,79 cm od przewidywanej normy, u dziewcząt zaś o 1,72 cm. Spośród badanych cech motorycznych największe różnice zaobserwowano w mocy, a najmniejsze w gibkości. Ogólna sprawność fizyczna w świetle wybranych testów wskazuje na sprawność badanych chłopców i dziewcząt na poziomie średnim. Przeprowadzone badania sugerują istnienie powiązań między cechami morfologicznymi i funkcjonalnymi. Dziecko w procesie wychowania należy ujmować w sposób możliwie najbardziej wszechstronny, tak jak wszechstronnie uwarunkowany jest rozwój fizyczny i motoryczny. Rozwój dzieci jest uzależniony od pochodzenia społecznego, wykształcenia rodziców, liczby dzieci w rodzinie, poziomu cech charakteryzujących rozwój fizyczny (wysokość i masa ciała), oraz od czynników społeczno-ekonomicznych (poziomu zamożności, wysokości zarobków) itp. Wnioski wyprowadzone z badań mają duże znaczenie praktyczne, ukazują nie tylko niższe wskaźniki rozwoju u znacznego odsetka badanych, ale również dość wyraźnie zróżnicowanie tych wskaźników. Wnioski są ważne nie tylko dla nauczycieli wychowania fizycznego, którzy winni, wykorzystując wymagania programowe, intensyfikować rozwój cech będących poniżej normy, ale również dla nauczycieli innych specjalności. Wnioski otrzymane z badań własnych potwierdzają konieczność równoczesnego badania wielu uwarunkowań rozwoju dzieci
Słowa kluczowe: rozwój fizyczny, rozwój motoryczny, ontogreneza sprawność fizyczna. SUMMARY
Introduction. Development of humans is a result of continuous influence of an invariable factor genotype and an incredibly quickly variable factor, comprising a great number of components, i.e. the environment. Early school period is characterised by a peculiar distinction in raising and education, as this is the period when a child is on his or her way from childhood to the outset of adolescence. A level of morphofunctional development reached by a child affects his or her success in further education and life. The purpose of the research presented in this paper was to determine relationship between characteristics of an individual and the level of morphofunctional development in pupils aged 710. Materials and methods. The research was carried out in a primary school in the Świętokrzyskie Province. In total, 149 pupils were examined, including 79 boys and 70 girls. The following characteristics were measured: height /B-v/, chest diameter at the xiphoidale level /xi/, body weight. For all examined characteristics, essential statistic characteristics were computed: /x, s/ allowing for genders of examined subjects. Intergroup differences were standardized on the standard deviation of the whole examined population; Student test t0 or Cochran-Cox test C0 was applied, depending on the significance of vibration differences. The significance of vibration differences was verified with the use of Snedecors F test. Research results. The research subject was a phenomenon of ontogenetic development, including an assessment of the level of physical development in the aspect of pupils functioning. Characteristics such as the level of morphofunctional development are strongly related to socioeconomic conditions. Prior to comparing specific areas of pupils development, examined subjects development conditions were determined. Discussion. It is evident from the analysis that pupils socioeconomic conditions are similar and do not statistically differ from those referenced in literature. The group of children aged 710 included in the research departs from developmental standards for children at this age. Body height of examined boys is lower by 1.09 cm and body height of examined girls is lower by 0.30 cm than the ones provided in the standard. Significant differences were determined in the examined subjects body weights. It is worth mentioning that 59.4 % boys and 73.6 % girls had their body weights lower than standard weights. Furthermore, differences in chest diameter were determined for the two genders. An arithmetic mean of measurements was higher by 0.79 cm (boys) and by 1.72 cm (girls) than standard values. Among the examined locomotor features, the most significant differences were determined in strength, and the least significant differences in suppleness. In the light of selected tests, examined boys and girls fitness is average. The research undertaken suggests that there is a relationship between morphological and functional characteristics. A child in the process of development should be dealt with in the most comprehensive possible way to reflect the great number of factors that affect physical and locomotor development. Childrens development depends on social background, parents education, a number of children in a family and the extent of characteristics physical development (body height and weight) socioeconomic factors (prosperity and pay), ect. Conclusions of the research are of great importance in practical terms, as they do not only reveal lower development indexes in a great share of examined subjects, but also a rather clear differentiation of the indexes. Conclusions are of importance not only for physical education teachers who are supposed, taking advantage of curricular requirements, to promote the development of substandard characteristics, but also for other teachers. Conclusions obtained in own research bear out the necessity of simultaneous examination of a number of conditions of childrens development
Key words: phisical development, morphofunctional development, ontogenetic, physical activity.
|
